Testosterone giữ vai trò cực kỳ quan trọng quyết định sức khỏe, sinh lý và sinh sản của nam giới. Cơ thể bị giảm Testosterone dẫn đến một số hậu quả nghiêm trọng, gây rối loạn cương dương, tinh trùng yếu, cơ thể thường xuyên mệt mỏi, mất ngủ, tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch….
Testosterone là hormone nội tiết tố nam được sản xuất chủ yếu tại tế bào Leydig ở tinh hoàn dưới sự kiểm soát của Luteinizing hormone (do tuyến yên tiết ra) và một phần nhỏ từ tuyến thượng thận của nam giới. Nồng độ Testosterone trong máu cao nhất vào buổi sáng và thấp nhất vào ban đêm.
Khi nam giới bước vào tuổi dậy thì, lượng Testosterone trong bộ phận sinh dục sẽ tăng lên nhanh chóng. Hormon này sẽ giúp cơ quan sinh dục nam sinh trưởng và phát triển đồng thời quyết định cả đặc tính sinh dục ở nam giới. Testosterone còn làm tăng việc tổng hợp protein, thúc đẩy quá trình phát triển của cơ bắp, kích thích tạo hồng cầu, làm tăng tốc độ phân bào và phục hồi sau chấn thương hay mệt mỏi.
Khi nào nam giới bị giảm Testosterone?
Testosterone chủ yếu được tiết ra từ tinh hoàn, còn một lượng nhỏ ở trong các tuyến thượng thận. Lượng Testosterone thay đổi trong ngày, cao nhất vào lúc sáng sớm nhưng luôn trong ngưỡng từ 10-35 nanomol/l. Hàm lượng Testosterone cao nhất ở tuổi 20, sau đó cứ 10 năm sụt giảm 10%.
Nam giới sau 30 tuổi, mỗi năm lượng Testosterone giảm mất khoảng 1,5%; nếu giảm quá mức Testosterone (tức dưới 10 nanomol/l) thì sẽ xuất hiện những triệu chứng như giảm ham muốn tình dục, giảm khoái cảm, giảm khối lượng cơ, tăng mỡ bụng, trầm cảm, chán nản. Sự thiếu hụt Testosterone thường không có dấu hiệu để nhận biết cho đến khi cơ thể thật sự báo động.
Nguyên nhân khiến suy giảm testosterone ở nam giới
Ảnh hưởng của tuổi tác
Theo thời gian nồng độ Testosterone giảm dần. Nghiên cứu của bệnh viện Mayo Clinic của Mỹ cho biết, sau 30 tuổi, lượng Testosterone trung bình giảm khoảng 1% mỗi năm và giảm mạnh từ 30% – 50% khi ở độ tuổi ngoài 50.
Các bệnh lý về tim mạch, tiểu đường
Theo Thư viện Y khoa quốc gia Mỹ (NCBI), có đến gần 30% nam giới mắc các bệnh lý về tim mạch như bệnh mạch vành, xơ vữa động mạch, suy tim, tăng huyết áp… có chỉ số Testosterone thấp dưới ngưỡng. Và nam giới bị tiểu đường cũng có nồng độ Testosterone thấp hơn đáng kể so với người không mắc bệnh lý này.
Một số nguyên nhân khác
Một số bệnh bẩm sinh, bệnh tự miễn, HIV/AIDS, tác dụng phụ một số thuốc, tai nạn gây chấn thương tinh hoàn, ung thư tinh hoàn, thường xuyên thức khuya, hút thuốc lá, uống nhiều bia rượu… cũng là nguyên nhân gây sụt giảm Testosterone trong máu.
Những bệnh lý nguy hiểm do giảm Testosterone
Rối loạn cương dương
Quá trình cương cứng được kích thích bằng một loạt các yếu tố liên quan đến hormon, dây thần kinh, mạch máu. Testosterone là hormone giữ vai trò quan trọng tác động đến vỏ não để làm tăng chất dẫn truyền thần kinh NANC (non-noradrenergic, non-cholinergic transmitters), và phân tử Nitric Oxide – là hoạt chất sinh học giúp mạch máu giãn nở, tăng GMP (guanosine monophosphate) khởi phát hiện tượng cương theo cơ chế sinh lý bình thường. Do đó, nồng độ Testosterone và Nitric Oxide thấp có thể dẫn đến rối loạn chức năng cương dương, không có khả năng đạt được và duy trì mức độ cương cứng đủ để giao hợp.
xuất tinh sớm, yếu sinh lý
Testosterone thấp khiến nam giới giảm ham muốn với chuyện phòng the
Theo Tạp chí Nội tiết, mức độ Testosterone thấp có thể làm giảm ham muốn tình dục. Testosterone là “nhiên liệu” tình dục chính của đàn ông. Nếu thiếu nó thì đàn ông sẽ ít quan tâm đến tình dục hơn. Với những nam trung niên khỏe mạnh, mức này thấp sẽ làm giảm suy nghĩ về tình dục, giảm động lực để tham gia và không đạt được mức độ khoái cảm trong các lần giao hợp. Ở những người có tuổi sẽ làm giảm chất lượng tinh dịch và gây tình trạng tê liệt bộ phận sinh dục dẫn đến mất cảm giác ham muốn.
Giảm số lượng và chất lượng tinh trùng
Nồng độ Testosterone tại tinh hoàn cao gấp nhiều lần so với trong máu, giữ vai trò cực kỳ quan trọng trong trong việc sản xuất tinh trùng. Nếu tinh hoàn không sản xuất đủ lượng Testosterone sẽ không đủ tác động đến tế bào sertoli – nằm ở tinh hoàn giữ vai trò điều phối quá trình sinh tinh), làm giảm khả năng sản xuất tinh trùng, sức khỏe “tinh binh” cũng suy yếu, tăng tỉ lệ tinh trùng bị dị tật. Tinh trùng giảm cả số lượng lẫn chất lượng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình thụ thai, dễ gây vô sinh hiếm muộn.
Dễ cáu kỉnh
Testosterone thấp cũng có thể khiến người đàn ông dễ cáu kỉnh hơn. Đôi khi bạn bè, các thành viên gia đình và các đồng nghiệp dễ nhận thấy vấn đề này hơn là bản thân người đàn ông. Tiến sĩ Abraham Morgentaler phó giáo sư tại trường Y Harvard và là tác giả của “Testosterone for Life” cho biết: “Có thể bạn cho rằng mình ổn, nhưng những người xung quanh lại thấy điều ngược lại”.
Teo cơ
Testosterone đóng vai trò trực tiếp trong việc xây dựng và duy trì cơ bắp ở nam giới. Hormon này ở mức thấp có thể gây ra hiện tượng các khối cơ bắp bị mất dần và độ đàn hồi của các cơ bị sụt giảm. Các khối cơ bắp ở cánh tay, bắp chân và ngực sẽ không còn săn chắc và lượng mỡ dư thừa trong cơ thể cũng vì thế mà tăng dần lên, dễ dẫn đến các bệnh lý về bệnh mạch vành.
Tăng nguy mắc bệnh mạch vành
Năm 2004, Trung tâm Y tế người cao tuổi tại Perth, Tây Úc đã tiến hành một nghiên cứu đối với những người đàn ông trong độ tuổi từ 61-89 về sự ảnh hưởng của Testosterone đến sức khỏe người cao tuổi. Kết quả cho thấy rằng, mức độ Testosterone thấp là một trong những nguyên nhân quan trọng gây tra tình trạng trầm cảm, béo phì, suy giảm trí nhớ và các bệnh lý về tiểu đường, loãng xương và các bệnh tim mạch. Kết quả này cũng cho thấy, nguy cơ mắc chứng trầm cảm tăng cao bất ngờ ở những người đàn ông có mức Testosterone thấp.
Tăng tỷ lệ đột tử
Trong một nghiên cứu của giáo sư Sally M.Shores trên các cựu chiến binh tại hệ thống chăm sóc y tế ở Seattle, Washington, Hoa Kỳ, đã phát hiện ra rằng, tý lệ tử vong của nam giới có lượng Testosterone bình thường là 20.1% và của người đàn ông có tỷ lệ Testosterone thấp là 34.9%. Vậy, nồng độ Testosterone thấp có thể là nguyên nhân trực tiếp làm tăng nguy cơ đột tử của nam giới sau tuổi 40.
Nguyên tắc cải thiện Testosterone an toàn
Muốn tăng Testosterone nội sinh thì việc cải thiện chế độ ăn uống và lối sống là rất quan trọng
Testosterone nội sinh do cơ thể tự tiết ra một cách tự nhiên, an toàn và bền vững cho sức khỏe, khác với các nội tiết thay thế đưa từ bên ngoài vào dưới dạng tiêm, dán có thể gây những tác dụng phụ không mong muốn lên sức khỏe con người.
Được lưu truyền hàng nghìn năm và đc tin dùng nhiều quốc gia trên thế giới. Sâm Maca Peru có nhiều tác dụng có lợi đối với sức khỏe nam giới. Nó được cho là có khả năng tăng cường sinh lực, tăng ham muốn tình dục và cải thiện chất lượng tinh trùng. Ngoài ra, Sâm Maca Peru có thể giúp tăng cường năng lượng và sức bền, đồng thời giảm căng thẳng và lo âu, điều này có thể giúp giảm triệu chứng tình trạng tâm lý có liên quan đến rối loạn tình dục.
Ngoài ra, nam giới nên xây dựng và duy trì:
- Chế độ ăn uống: Trừ một số trường hợp bệnh lý đòi hỏi chế độ dinh dưỡng đặc biệt (đái tháo đường, vữa xơ động mạch…), chế độ ăn tăng cường sinh lý nam giúp làm tăng Testosterone nội sinh một cách tự nhiên nên theo một số nguyên tắc như: không ăn quá ít, nên ăn protein động vật, chất béo, trứng, ăn nhiều glucid, hoa cải, su hào… Nên tránh ăn quá nhiều, tránh ăn nhiều thịt, mỡ, chất xơ và tránh uống nhiều rượu… vì sẽ làm nồng độ Testosterone bị hạ thấp.
- Lối sống phù hợp: Tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày, tắm đều đặn và ngủ đủ giấc. Lối sống tích cực giúp cơ thể phục hồi các chức năng sinh lý và tái tạo tốt Testosterone.