Rối loạn nội tiết tố nữ là gì?
Rối loạn nội tiết tố nữ là tình trạng các hormone sinh dục bao gồm Estrogen, Progesterone và Testosterone tăng cao hoặc giảm thấp so với mức độ cơ thể cần, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe, sắc đẹp và chức năng sinh lý của chị em. Tình trạng này có thể phản ánh các bệnh lý về phụ khoa hoặc vấn đề sinh sản nghiêm trọng mà chị em cần lưu tâm.
Nguyên nhân rối loạn nội tiết tố nữ có thể xuất phát từ nhiều khía cạnh khác nhau, chẳng hạn: tuổi tác, dinh dưỡng, môi trường sống… Điều quan trọng nhất là phải xác định được chính xác nguyên nhân khiến nội tiết tố mất cân bằng, từ đó đưa ra giải pháp ngăn chặn và cải thiện hiệu quả, nâng cao chất lượng cuộc sống cho phái nữ. (2)
8 nguyên nhân gây rối loạn nội tiết tố nữ giới thường gặp (*)
Nồng độ nội tiết tố có thể biến động vào một số thời điểm nhất định như trước hoặc sau thời gian hành kinh, gian đoạn mang thai hoặc thời kỳ tiền mãn kinh… Khi cơ thể bị ảnh hưởng bởi những tác nhân sau đây sẽ khiến nội tiết tố bị rối loạn:
1. Dùng thuốc tránh thai
Thuốc tránh thai thông thường có chứa Progesterone và Estrogen ngoại sinh, ngăn chặn quá trình sản xuất nội tiết tố tự nhiên trong cơ thể, nên sẽ gây rối loạn nội tiết tố ở nữ giới. Bên cạnh đó, thuốc tránh thai còn tiềm ẩn một số bệnh lý như mãn kinh sớm, teo niêm mạc tử cung, hiếm muộn và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư liên quan đến hệ sinh sản như buồng trứng, tử cung, vú…
2. Yếu tố tâm lý
Tâm lý lo âu, căng thẳng và áp lực bởi nhiều vấn đề trong cuộc sống như hôn nhân, con cái, sự nghiệp… khiến tuyến thượng thận bị tác động tiêu cực, tiết ra nhiều hormone Cortisol. Cortisol sản sinh quá mức gây ảnh hưởng lên hệ thần kinh nội tiết, khiến hormone Progesterone giảm mạnh, đồng thời Estrogen tăng cao, từ đó dẫn đến dấu hiệu của rối loạn nội tiết tố.
3. Chế độ dinh dưỡng không đảm bảo
Chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học cũng là nguyên nhân thay đổi nội tiết tố nữ. Chuyên gia cho hay, ăn nhiều các loại thực phẩm được làm sẵn như đồ ăn đóng hộp, đồ ngọt hoặc những thức ăn nhanh khác… thường chứa các chất bảo quản và các chất hoá học nhân tạo không tốt cho cơ thể. Điều này làm tăng sản xuất Estrogen bất thường, khiến nội tiết tố bị thay đổi, nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến hội chứng buồng trứng đa nang.
Ăn thiếu chất dinh dưỡng khiến cơ thể không đủ “nguyên liệu” để sản sinh nội tiết tố
Bên cạnh đó, một số chị em ăn kiêng để giảm cân nhanh, khẩu phần ăn không đảm bảo đủ chất dinh dưỡng khiến hệ sinh sản không được cung cấp đủ “nguyên liệu” để sản xuất nội tiết tố. Tình trạng này kéo dài sẽ gây ra các triệu chứng bất thường liên quan đến mất cân bằng chỉ số nội tiết tố.
4. Tuổi tác
Các chị em sắp bước vào giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh, chức năng sản xuất hormone của buồng trứng có dấu hiệu bị suy giảm, dẫn đến tình trạng thiếu hụt hormone Estrogen và Progesterone. Đây là một trong những nguyên nhân rối loạn nội tiết tố nữ khiến chị em phải đối mặt với các vấn đề như bốc hỏa đổ mồ hôi đêm, giảm ham muốn tình dục, khô âm đạo…
5. Môi trường sống bị ô nhiễm
Môi trường sống bị ô nhiễm bởi khói bụi, hóa chất và các chất độc hại khác ảnh hưởng không nhỏ đến chức năng của các cơ quan trong cơ thể, trong đó có hệ thần kinh – nội tiết. Các yếu tố độc hại đến từ môi trường bên ngoài làm thay đổi quá trình chuyển hoá và bài tiết của các hormone, tiềm ẩn rủi ro về các bệnh lý sinh sản khác như vô kinh, rong kinh, kinh nguyệt kéo dài…
6. Ảnh hưởng của thai kỳ
Khi mang thai, đặc biệt là khoảng thời gian trước khi sinh, nồng độ Estrogen thường tăng cao để thúc đẩy gia tăng lưu lượng máu giúp nuôi dưỡng em bé một cách tốt nhất và giảm dần sau đó. Tuy nhiên, một số chị em có thể bị thiếu hụt Estrogen làm ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của thai nhi.
7. Cho con bú
Trong giai đoạn cho con bú, cơ thể người mẹ sẽ tiết ra Prolactin – hormone có vai trò kích thích sản xuất sữa tăng cao sau khi sinh con, đồng thời ức chế hormone Estrogen. Hơn nữa, sau sinh nồng độ Progesterone cũng giảm mạnh, khiến nội tiết tố của chị em bị mất cân bằng.
Prolactin hoạt động sẽ ức chế hormone Estrogen – gây vô kinh ở phụ nữ sau sinh
8. Một số bệnh lý toàn thân
Ngoài những nguyên nhân vừa kể trên, một số bệnh lý như suy gan, tiểu đường, béo phì, suy giáp và cường giáp… cũng khiến thần kinh nội tiết bị rối loạn. Chưa kể, sử dụng một số thuốc để điều trị có thể gây tác động xấu lên quá trình sản sinh nội tiết, khiến nồng độ các hormone tăng hoặc giảm quá nhiều.
Cải thiện rối loạn nội tiết tố ở phụ nữ như thế nào?
Từ các nguyên nhân gây rối loạn nội tiết tố nữ, chị em nên lưu ý những điều sau đây để cải thiện hiệu quả tình trạng này:
1. Bổ sung thực phẩm hỗ trợ nội tiết tố
Hệ trục vàng “Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng” chịu trách nhiệm chính trong việc sản xuất và điều chỉnh nội tiết tố, đặc biệt là “Estrogen – Progesterone – Testosterone”. Do đó, khi muốn cải thiện vấn đề rối loạn nội tiết tố, chị em cần bổ sung các dưỡng chất có khả năng tăng cường hoạt động của hệ trục vàng, nhằm đem lại hiệu quả cao và bền vững..
Trải qua nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện ra bộ đôi tinh chất quý Lepidium Meyenii và P. Leucotomos khi kết hợp với nhau sẽ tạo nên công dụng tuyệt vời đó là vừa đưa hệ trục vàng trở lại hoạt động nhịp nhàng và đều đặn, giúp ổn định các nội tiết tố, vừa bảo vệ cấu trúc nền của da, mang lại làn da trẻ khỏe, rạng ngời. Cơ chế hoạt động cụ thể của hai thảo dược này như sau:
- Tinh chất quý Lepidium Meyenii chứa nhiều sterols quý, các hoạt chất thuộc nhóm glucosinat, amino axid, alkaloid, axit béo và nhiều chất xơ… giúp tăng cường hoạt động của hệ thần kinh – nội tiết. Nhờ đó hỗ trợ cải thiện quá trình sản xuất nội tiết tố giúp, duy trì sức khoẻ, sinh lý và sắc đẹp cho phụ nữ.
- Thảo dược P. Leucotomos được công nhận về tác dụng tái tạo và bảo vệ cấu trúc nền của da, hỗ trợ làm chậm quá trình lão hoá da, ngăn chặn sạm nám, tàn nhang và giúp chống nắng từ sâu bên trong.
Khi Lepidium Meyenii và P. Leucotomos kết hợp với nhau sẽ tác động trực tiếp lên “hệ trục vàng”, giúp hỗ trợ chị em cải thiện cùng lúc sức khỏe, sinh lý và sắc vóc.
Sự kết hợp hoàn hảo của hai loại tinh chất quý từ thiên nhiên Lepidium Meyenii và P. Leucotomos có trong sản phẩm Nước Sâm Maca và Thảo Mộc là giải pháp chăm sóc sức khỏe toàn diện, giúp chị em có cuộc sống viên mãn hơn.
2. Xây dựng chế độ ăn uống khoa học
Như đã phân tích, dinh dưỡng thiếu khoa học cũng là một nguyên nhân rối loạn nội tiết tố nữ. Vậy nên, chị em nên chú ý một số điều sau:
- Cân bằng các nhóm chất: Cơ thể cần bốn nhóm chất chính là tinh bột, chất đạm, chất béo và vitamin – khoáng chất. Chị em nên xây dựng chế độ ăn sao cho hợp lý để cung cấp đủ và cân bằng 4 nhóm chất này, giúp tăng cường sức khỏe toàn thân.
- Ăn nhiều rau củ quả tươi: Rau củ quả tươi chứa nhiều chất xơ, các khoáng chất và vitamin có lợi cho hệ thần kinh – nội tiết cũng như sức khỏe toàn thân. Trong đó, nhóm thực phẩm gồm: khoai lang, bông cải xanh, bắp cải, cải xoăn, đậu nành và một số loại trái cây như bơ, táo, cam… tốt cho phụ nữ đang bị rối loạn nội tiết.
- Chất béo lành mạnh: Chất béo tốt từ các loại hạt hoặc ngũ cốc như dầu đậu nành, dầu oliu… giúp cân bằng mức độ hormone nội sinh và duy trì cân nặng hợp lý cho chị em.
- Hạn chế đồ ngọt, đồ dầu mỡ và đồ ăn sẵn: Ăn nhiều thức ăn có chứa đường khiến cơ thể dễ sinh ra tình trạng kháng insulin, gây ra tình trạng buồng trứng đa nang và rối loạn nội tiết tố. Do đó, chị em nên cắt giảm đồ ăn thức uống nhiều đường để các chỉ số nội tiết tố nhanh chóng về ngưỡng an toàn. Song song đó, chị em cũng nên hạn chế nạp vào cơ thể các loại thức ăn sẵn, đóng hộp để giảm thiểu tối đa các tác động xấu từ chất bảo quản và hoá học đến hệ thần kinh – nội tiết.
- Bổ sung nhiều thực phẩm giàu omega-3: Các loại cá béo như cá hồi, cá thu…là những loại thực phẩm giàu Omega-3 góp phần xây dựng hệ thống tim mạch khỏe mạnh, giúp hỗ trợ cơ thể chống lại các nguyên nhân gây rối loạn nội tiết tố nữ, điều hoà kinh nguyệt và giúp ngăn ngừa bệnh buồng trứng đa nang ở chị em.
Bên cạnh đó, phụ nữ nên uống đủ lượng nước mỗi ngày (khoảng 2 lít) để các cơ quan hoạt động trơn tru hơn. Hơn nữa, uống đủ nước còn giúp giảm các tình trạng như rụng tóc, khô da…
3. Thường xuyên thể dục thể thao
Tập thể dục thường xuyên giúp kiểm soát các nguyên nhân gây rối loạn nội tiết tố. Dành thời gian khoảng 30 phút/ngày để vận động nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, cầu lông… giúp chị em giảm bớt căng thẳng, giải phóng Serotonin – hormone điều chỉnh chu kỳ giấc ngủ của cơ thể, hỗ trợ cân bằng nội tiết, nâng cao sức khỏe toàn thân và khả năng tình dục cho phái nữ.
4. Ngủ sâu, đủ giấc
Trong lúc ngủ, “hệ trục vàng” có thời gian để phục hồi và nâng cao hiệu quả sản xuất các hormone nữ. Chị em nên cố gắng nâng cao chất lượng giấc ngủ: ngủ đủ 7 – 8 tiếng mỗi đêm, đi ngủ trước 11 giờ. Cùng với đó nên tránh hoạt động thể chất và sử dụng các thiết bị điện tử trước khi ngủ 2 tiếng để có thể ngủ sâu và đi vào giấc ngủ nhanh hơn.
Chị em nên “tránh xa” các thiết bị điện tử trước khi ngủ để có thể dễ vào giấc ngủ hơn
5. Quản lý tốt stress, căng thẳng
Chị em nên tìm cách giải tỏa căng thẳng, stress để giảm nhẹ tình trạng rối loạn nội tiết tố. Ngoài thời gian dành cho công việc và con cái, chị em nên tham gia các hoạt động giúp thư giãn tinh thần như: yoga, thiền, đi chơi cùng bạn bè, mua sắm… và một số các hoạt động giải trí khác để giải tỏa căng thẳng.
6. Thăm khám bác sĩ để được tư vấn giải pháp khắc phục
Với những trường hợp bị rối loạn nội tiết kéo dài trên 6 tháng và không có dấu hiệu cải thiện, chị em nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để thăm khám kỹ lưỡng. Sau khi xác định chính xác nguyên nhân gây rối loạn nội tiết tố, bác sĩ sẽ tư vấn giải pháp khắc phục phù hợp, phòng tránh các bệnh lý nghiêm trọng do rối loạn nội tiết tố.
Bài viết trên đã cung cấp thông tin về các nguyên nhân rối loạn nội tiết tố nữ cùng những biện pháp giúp cân bằng các hormone giúp chị em cải thiện hiệu quả sức khỏe, sinh lý và sắc đẹp. Chị em nên tích cực thay đổi lối sống, bổ sung dưỡng chất cần thiết cho hệ thần kinh – nội tiết và tuân thủ theo những lời khuyên của bác sĩ để có thể ổn định nội tiết một cách hiệu quả nhất. (3)